چیدن سفره یلدا

مجله زندگی ایده آل: از سال‌های دور چیدن سفره‌ای به‌نام سفره شب یلدا، یعنی شب قبل از اولین روز زمستان و درواقع طولانی‌ترین شب سال، مرسوم بوده که هنور هم ادامه پیدا کرده و تمام ایرانیان طبق این آیین در این شب دور هم جمع می‌شوند و معمولا به دیدار بزرگ‌ترها می‌روند. خواندن قرآن و دیوان حافظ از آن سنت‌های پسندیده‌ای است که در این شب انجام می‌گیرد.

جز اینها، شب یلداست با خوراکی‌ها و تنقلات متنوعش که سفره‌ها را رنگین کرده و باعث خیر و برکت می‌شود. رسم‌های مختلفی در این شب وجود دارد که باعث شعف و شادی خانواده‌ها می‌شود. همان‌طور که گفتم مهم‌ترین آنها دیدار با بزرگان فامیل و گذراندن اوقاتی خوش در کنارشان است.

یکی دیگر از زیباترین آنها خوانچه‌بران برای تازه عروس است. در خانواده‌هایی که تازه‌عروس و تازه‌داماد دارند اولین سال قبل از مراسم عروسی را با خوراکی‌های شب یلدا و هدیه به منزل عروس می‌روند و خانواده عروس هم با شام و سفره یلدا طبق سنت خودشان از ‌مهمانان پذیرایی می‌کنند. درواقع رسم بر این است که خانواده داماد تمامی خوراکی‌های مخصوص شب یلدا ازجمله آجیل، میوه و گل را به خانه عروس ببرند و آن خانواده را در منزل خودشان ‌مهمان کنند.

برای این کار خانواده داماد معمولا به‌طور سنتی خوراکی‌هایی مثل آجیل، باسلق، پشمک و هندوانه را داخل طبق‌های مسی تزیین می‌کنند یا مثلا بنا بر سلیقه و میزان هدیه‌ای که برای عروس‌خانم درنظر می‌گیرند، آجیل و دانه‌های انار را داخل زرورق‌های رنگی پیچیده یا هر کدام را در یک ظرف نقره‌ای یا کریستال که به‌عنوان هدیه تهیه کرده‌اند، ریخته و داخل طبق یا سبد‌های بزرگ می‌چینند و اطراف آنها را با گل طبیعی تزیین می‌کنند. به‌طور کل در این مواقع برای تزیین، از شمع و گل‌های طبیعی استفاده می‌کنند.

دسته دوم کادوهایی به غیر از خوراکی‌هاست که برای مثال از عطر و لباس گرفته تا لوازم شخصی یا طلاهای ظریف که هر کدام از این سنت‌ها مختص یک منطقه بوده و امروزه تمامی آنها گرد هم آمده و به‌طور خیلی مفصل اجرا می‌شود، اما هنوز هم هر منطقه بنا بر رسم خود کارهایی انجام می‌دهد که همه جا مرسوم نیست. مثلا در تبریز حتما برای خوانچه‌بران به عروس طلا  هدیه می‌‌دهند، بعضی خانواده‌ها در ارومیه شال‌ابریشمی یا کشمیر به رنگ قرمز برای عروس می‌گذارند. در مشهد حتما کله‌قند و در گیلان ماهی درسته که به روش محلی طبخ و تزیین شده است، می‌برند.

برای چیدن سفره یلدا از انواع میوه‌های فصل و... (مثل انار، ازگیل، خرمالو، هندوانه و خربزه) و خوراکی‌هایی مثل میوه‌های خشک، میوه‌های گلاسه شده، آجیل شیرین، باسلق و... استفاده می‌کنیم که من در صفحات آشپزی این شماره آماده کردن یکسری از خوراکی‌های مخصوص شب یلدا را که فکر کردم خیلی جدید باشد برای‌تان شرح داده‌ام.

اصولا اگر بخواهیم درباره کار‌های هنری چیدن سفره یلدا صحبت کنیم نظر من این است که رنگ‌های گرم اما تیره را می‌طلبد و اگر بخواهیم کاملا سنتی رفتار کنیم ترمه و نقره. علاوه بر این در صفحات این شماره آموزشی متفاوت از تزیین هندوانه و نوعی چیدمان میوه‌های یلدا را برای‌تان درنظر گرفته‌ام که امیدوارم جالب توجه و کارساز باشد.

برای این نوع از تزیین هندوانه ابتدا دو هندوانه صاف و مرتب را درنظر می‌گیریم و از وسط نصف می‌کنیم. یک طرف هر کدام را برای سرو برش داده و آماده می‌کنیم. دو طرف دیگر را به شکل کله‌قندی داخل یک سینی قرار می‌دهیم و اطراف آنها را با هندوانه‌های برش خورده پر می‌کنیم.

مانند تصاویر کوچکی که در کنار صفحه مشاهده می‌کنید تعدادی کلم بروکسل را شسته و تمیز می‌کنیم. انتهای هر کدام را یک سیم فرو کرده و سیم‌ها را به هم می‌پیچیم تا به شکل خوشه انگور شوند.

بعضی کلم‌ها را از بالا به شکل + برش داده و برگ‌ها را کمی از هم باز می‌کنیم. با این کار به همین سادگی می‌توانیم گل‌های بسیار زیبایی درست کنیم. خوشه آماده شده را کنار دیس گذاشته و با گل‌هایی که درست کرده‌ایم، می‌توانیم روی پوست هندوانه‌ها را تزیین کنیم.

علاوه بر این برای این کار از یکسری برگ‌های طلایی پارچه‌ای و برگ‌های طلایی پولکی هم استفاده کرده‌ام. برگ‌های پارچه‌ای را می‌توانیم به‌صورت آماده خریداری کرده و استفاده کنیم و برای قسمت‌های پولکی از تورهایی که روی آنها با پولک و متریال تزیینی خیاطی کار شده، کمک بگیریم. برای این کار دورتادور قسمت‌های پولک‌دوزی شده روی تور را می‌بریم و طرح آماده شده را توسط چسب حرارتی روی پوست هندوانه می‌چسبانیم.